Скачать 342.03 Kb.
|
Усǎ курмалли литература:
2 Антонова З.С. Чǎваш сǎмахлǎхĕн вĕрентÿ меслечĕсем: чǎваш шкулĕн 5-11-мĕш классĕсенче вĕрекнтекенсем валли / З.С.Антонова, В.П.Станьял.- Шупашкар, 2006. 3 Шкул ачисен пĕлĕвепе хǎнǎхǎвĕсене хакласси: чǎваш шкулĕн 5-11 класĕсенче чǎваш чĕлхипе литература вĕрентекенсем валли / Ю.М. виноградов, Л.Г.Петрова, Е.А.Майков хатĕрленĕ.- Шупашкар, 2004.
( Станьял). –Шупашкар. 2003. 7 Абрамов В.А., Печников О.И. Сочинени мĕнле çырмалла – Ш., 1998. Усǎ курма сĕннĕ кĕнекесем: Çеçпĕл Мишши. Çырнисен пуххи. – Ш., 1989. Ача-пǎча сǎмахлǎхĕ. Хушма вулав кĕнеки. Вǎтам классем валли.- Ш., 1996. Революцичченхи чǎваш литератури. ( 1-2 томсем).- Ш., 1984,1988. Константин Иванов. Çырнисен пуххи.-Ш., 1990, 2000. Г.Тал-Мǎрса. Хĕрлĕ çар çыннин юрри. – Ш., 1975. Иван Мучи. Кулǎшла калавсем. – Ш., 1982. Л.Агаков. юманлǎхра çапла пулнǎ.- Ш., 1993. Г.Айхи. Сǎвǎсем.-Ш., 1980. А.Лазарева. Санǎн çитмĕл çичĕ тус.-Ш., 1975, 1987. В.Урташ. Ěмĕтĕмĕр çитсе пынаран. – Ш., 1983. Хумма Çеменĕ. Штрум.- Ш., 1975. Розин Ярандай. Кĕмĕл сулǎллǎ сехет. – Ш., 1981. Шкул ачисен пĕлĕвĕпе хăнăхăвĕсене хакласси Сăмахпа каласа хуравланине хакламалли виçесем «5» паллă виçи: а) ача вĕренннĕ материала пĕтĕмпех ăнланать, туллин каласа парать; ă) каланине кĕнекери тĕслĕхсемпе çеç мар, хăй тупнисемпе те çирĕплетме пултарсан; б) материала йĕркипе, çыхăнуллă, литература чĕлхин нормисене пăхăнса каласа парать. «4» паллă виçи: ача «5» паллă хаклавĕн материалне пĕтĕмĕшле пĕлме тивĕç, учитель асăрхаттарнă йăнăша хăй тĕллĕн тÿрлетме пултармалла. Шухăш йĕркине 1-2 çĕрте, литература нормине 1-2 тĕлте пăсма юрать. «3» паллă виçи: ача вĕреннĕ тема материалне туллин уçса параймасть, правилăсене тĕрĕс калаймасть, каланине хăй тĕслĕхĕсемпе çирĕплетейместь, çыхăнуллă калаймасть, пуплев йăнăшĕсем 3-4 çитме пултараççĕ. «2»паллă виçи: ача вĕреннĕ материалăн чылай пайне пĕлмест, правилăсене тĕслĕхсемпе çирĕплетеймест, пăтраштарса, çыхăнусăр калать, материала пачах пĕлменни туйăнать пулсан. Вĕренекенсен çыру ĕçне хакласси Çырса илни ( пăхса çырни ) Çырса илме паракан текст калапăшĕ V класра 40-50 сăмахран, VI класра 50-70 сăмахран иртмелле мар. Çырса илнине хакламалли виçесем: «5» паллă ĕçе тирпейлĕ, йăнăшсăр, тĕрĕс пурнăçланă пулсан лартмалла; «4» паллă грамматика ĕçне пурнăçланă чухне 1-2 йăнăш янă пулсан лартмалла; «3» паллă лартнă ĕçре 3-4 йăнăшран ытла пулмалла мар; «2» паллă лартмалли ĕçре йăнăш 5-рен пуçласа 9-а çитме пултарать. Çырса хуравланине хакласси V класра ыйту пама юрать ( енчен те ача кашни ыйтăва 4-6 сăмахран тăракан предложенипе хуравлать пулсан); VI-VII классенче – 10-12 ыйту ( кашни ыйтăва 5-7 сăмахран тăракан предложенипе хуравласан). Çырса хуравланă ĕçсене хакланă чухне çакна шута илмелле: а)хуравсем тулли, тĕрĕс, çыпăçуллă пулни; ă) чĕлхене пĕлни; б) орфографипе пунктуации хăнăхăвĕ. Ĕçе пур енлĕн тишкĕрсе пĕр паллăпа хакламалла: «5» паллă – пур ыйтăва та тĕрĕс хуравланă ( хуравра 1 пуплев , 1 орфографи йăнăшĕ пулма пултарать). «4» паллă – пур ыйтăва та тĕрĕс хуравланă, анчах та ĕçре 3 орфографи йăнăшĕпе 2 пунктуаци йăнăшĕ е пĕр-икĕ хуравра 2-3 пуплев йăнăшĕ пур. «3» паллă – ыйтусене хуравлама пултарнă, анчах та 4-5 орфографи йăнăшĕ, 3-4 пунктуаци йăнăшĕ, 4 пуплев йăнăшĕ тĕл пулать. «2» паллă -- панă ыйтусенчен çуррине хуравлайман, текст содержанийĕнчен аякалла пăрăннă, 6-10 орфографи тата 5-6 пунктуаци йăнăшĕ янă, пуплев йăнăшĕ «3» паллă лартмалли виçерен иртсе кайнă. Текст хуравĕсене хакласси 0-32 балл – «2» 33-50 балл – «3» 51-70 балл – «4» 71-100 балл – «5» Диктантсене хакламалли виçесем Уйрăм классенче тĕрĕслев диктанчĕн калапăшĕ çакăн пек пулма пултарать: V класра 90-100 сăмах, VII класра 110-120 сăмах, VIII класра 120-150 сăмах, IX класра 150-170 сăмах, X сăмах 170- 200 сăмах, XI класра 200-230 сăмах. Диктанта пĕр паллă лартса хаклаççĕ. «5» паллă ĕçе йăнăшсăр çырсан, 1 пĕчĕк орфографи йăнăшĕ е 1 пĕчĕк пунктуаци йăнăшĕ пулсан лартмалла. «4» паллă виçи: орфографи йăнăшĕ 2 тата пунктуаци йăнăшĕ 2; е орфографи йăнăшĕ 1, пунктуаци йăнăшĕ 3; пунктуации йăнăшĕ 4. Пĕр евĕрлĕ орфографи йăнăшĕ 3 пулсан та «4» лартма юрать. «3» паллă виçи: орфографи йăнăшĕ 4 тата пунктуаци йăнăшĕ 4; е орфографи йăнăшĕ 3, пунктуаци йăнăшĕ 5-е çитсен; е пунктуаци йăнăшĕ 7 çеç пулсан. Йăнăшсен уйрăмлăхĕсене кура орфографи йăнăшĕ 6, пунктуаци йăнăшĕ 6 пулсан та ( вĕсен шутĕнче пĕр пек йăнăшсем 3 пулсан ) диктантшăн «3» лартма пулать. «2» паллă çакăн чухне лартмалла: орфографи йăнăшĕ 7 таран пулсан тата пунктуаци йăнăшĕ 7-рен иртмесен; е орфографи йăнăшĕ 6, пунктуаци йăнăшĕ 8; е орфографи йăнăшĕ 5, пунктуаци йăнăшĕ 9; е орфографи йăнăшĕ 8, пунктуаци йăнăшĕ 6 пулсан. Тĕрĕслев ĕçĕ диктантран тата хушса панă ĕçрен тăрать пулсан – ăна икĕ паллăпа хакламалла. Ун пек чух диктант калапăшне 15 сăмах таран кĕскетме юрать. Хушма грамматика ĕçĕн хаклав виçи: «5» - ĕçе пĕтĕмпех тĕрĕс тунă; «4» - ĕçĕн ¾ пайне тĕрĕс тунă; «3» - ĕçĕн ½ пайне тĕрĕс тунă; «2» - ĕçĕн çуррине туман. Тĕрĕслев сăмах диктантне йывăр сăмахсене çырма хăнăхнине тĕрĕслес тĕллевпе ирттереççĕ. Кун пек дикттантри сăмах йышĕ çакăн пек пулма пултарать: V класра 10-15 сăмах, VI класра 15-20 сăмах, VII класра 20-25 сăмах, VIII класра 25-30 сăмах, IX класра 30-35 сăмах, X-XI классенче 35-45 сăмах. Тĕрĕслев сăмах диктанчĕн хаклавĕ: «5» - пĕр йăнăш та çук; «4» - 1-2 йăнăш; «3» - 3-4 йăнăш; «2» - 5-7 йăнăш таран. Вĕрентсе çыртарнă ĕçсене хакланă чухне нормăна чакарма юрать. Сочиненисемпе изложенисене хакламалли виçесем Изложени валли ăс-пуçа аталантарас, кăмăл-сипете çирĕплетес енчен лайăх текст илмелле. Калапăшĕ вăтамран çакăн пек пулмалла: V клара 95-130 сăмах, VI класра – 130-180, VII класра – 200-250, VIII класра – 250-350, IX-XI классенче –400-450. Класра çырнă сочинени калапăшĕ вăтамран çакăн чухлĕ пулмалла: 5-6 классенче – 0,5-1 страница, 7-8 классенче – 1,0-2,0 страница, 9 класра – 2,0-2,5 страница, 10 класра – 2,5-3,5 страница, 11 класра – 3,5-6 страница.
|