Программа по формированию навыков безопасного поведения на дорогах и улицах «Добрая дорога детства» 2
Скачать 179.54 Kb.
|
| Канаш районенчи«Усырма п.т.м.шле п.л\ паракан вётам шкул» Чăваш литература урокĕнче Иван Лисаевăн «Чире парăнма çуралман» хайлавĕнчи гуманизм ыйтăвĕсем темăпа ирттернĕ урок планĕ Канаш районенчи «Усырма п.т.м.шле п.л\ паракан ватам шкул» муниципалла в.рен\ учреждений.нче чёваш ч.лхипе литературине в.рентекен Иванова Галина Ивановна .=. 2011 Урок теми% Иван Лисаевăн «Чире парăнма уралман» хайлавĕнчи гуманизм ыйтăвĕсем? Урок тĕсĕ% хайлав текстне тишкермелли хутăш урок П.л\ тĕллевĕсем% +ыравă ынсен чун-чĕрине витĕмлĕн кăтартакан сăнлăхсене тупма: курма: ăнланма вĕрентесси* Сапăрлёх тĕллевĕ% 1) ырăпа усала уйăрма вĕрентесси* 2) сусăр ынсем патне пысăк тимлĕх кирли =инчен ăнлантарасси: ун пек ынсенчен кулнине сивлеттересси* 3) кашни ын ĕ=не хисеплеме вĕрентесси Илемлĕх тĕллевĕ% - ачасен чун илемне вăратасси: хĕрхен\лĕхе: чăтăмлăха аталантарасси* - чунсăрлăхран пăрас тĕллевпе текстри йĕркесемпе ĕлесси Урок мелĕсемпе меслечĕсем% - учитель сăмахĕ - илемлĕ вулав - ыйту-хурав - калау - кирл. эпизодсене илемлĕ вуласа тишкересси - шырав - илемлĕх мелĕсемпе ĕлени Литература теорийĕ% Пафос-ырав=ă хайлаври ĕсене: сăнарсене: пурнăа м.нле шухăш-туйăмпа хакласа ырни Курăмлăх хатĕрĕсем Иван Лисаев фото\керчĕкĕ: кĕнексем компьютер Урёк юхёмĕ - Юрă ямалла (2 мин?) - Ачасем эсир юрă итлерĕр? +ак юрăра хăш сăмаха теми=е хут каланă; - Надежда? - Мĕнле ку=ать –ха вёл чăвашла; - Шанчăк? - Эсир ак сăмаха илтн.ĕ и; - Илтнĕ? - Эсир тин е илтнĕ юрра Анна Герман ятлă юрă юрларĕ? - Анна Герман сăн \керч.кĕ экран ине тухать? - Анна Герман 1936 улта Узбекистанра Ургенч хулинче уралнă? 1967 улта водитель айăпне пула автокатастрофăна лекет? Водитель машинăна сехетре 160 км хăвăртлăхпа хăваланă? Хăй руль умĕнче ывăрса кайнă? Машина вара ул айкинчи бетон юпа =умнее пырса тăрăннă? Анна Герман кантăкран тухса сирпĕннĕ? Унăн урăм шăмми: икĕ ури: сулахай алли хуăлнă: пу= мими кисреннĕ? 12 кун хушши вăл тăна кĕреймен? Теми=е операции витĕр тухма тивнĕ унён? Пĕтĕм \т-пĕвĕ гипс ăшĕнче пулнă? 3 ул тăраймасăр выртнё? 1970 улта ура ине тăнă? Урисем хытса ларнă: итлемен? Кашни утăм ку==уль кăларнă: анчах шăла ыртса утăм хы==ăн утăм тунă вăл? Сывалас шанчăк пĕртте ухатман? Юлашкинчен 1972 улта сцена ине тухать? +ав улах концертпа Мускава килет? Сывалнă хыăн юрланă пĕрремĕш юрри унăн эпир итленĕ « Надежда» юрă? Мĕн каласшăн пулнă-ха вăл ак юрăпа; - Анна Герман шăпи сире хăш произведенири сăнар шăпине аса илтерчĕ; - Иван Лисаев ырнă «Чире парăнма уралман» хайлаври Витя Кулешов шăпине? - Кам-ха вăл Витя Кулешов; - «Чире парăнма уралман» хайлаври тĕп сăнар? - Эсир ун инчен мĕн астуса юлтăр? Кĕскен йĕрлесе тухăр-ха ун сăнарне? - Экран ине Витя Кулешов сён \керчĕкĕ тухать? - +ак сăн \керч.к Витя Кулешов сăнарне аса илтермест-и; +амрăк ар=ын ача: икĕ хул хушшинче костыльсем: сулахай ури ине пусаймасть? - Витя сăнарĕ? Витя Кулешов пĕрремĕш класа кайиччен чирлесе \кет? Унăн сулахай урине операции тăваĕ? Анчах операции хыăн та вăл ури ине пусаймасть? Вара вăл костыльпе \реме пу=лать? Шăрăх-и: сивĕ-и: чашлаттарса умăр ăвать-и: ил-тăман вĕ=терет-и- Витя пур пĕрех шкула каять? Ăна юлташĕсем хĕрхене.: киле пырса вĕрентме пу=лаĕ: ашшĕ-амăшĕ Шкула лашапа ле=ме шутлать?+ук? Килĕшмест Витя? Шкула хăех каять? Утмалла? Утмалла е мар: спортсмен пулмалла: ăмăртусенче мала тухмалла? +акăн пек тĕллев лартать вăл хăй умне? +ак тĕллеве пурнă=лас тесе вăл тар туххиччен хусканусем тăвать: чирлĕ уринчен гантель акса ярса антара-антара ухтарать? +улла велосипедпа: хĕлле йĕлтĕрпе \реме вĕренет? Йĕлтĕрпе \ресси пулмасть пуль тесе те шухăшласа пăхать? Анчах ав вăхăтра журналта вуланё Сергей Щербаков инчен: Алексей Петрович хирург каланине: амăшĕ каласа панă утайман каччă инчен аса илет те – шанчăк тата ирĕпленет? Шанчăка ухатманнисем телейлĕ тесе ахальтен каламаĕ иккен? Витя 10-мĕш класран вĕренсе тухас умĕн костыльсĕр \реме пу=лать? Вăл районти шахматистсен ăмăртăвĕвне хутшăнать: спорт разрядне илме тивĕ= пулать? Юлашкинчен вара кире пуканĕ ĕклесе вăй ви=екенсен ăмăртăвĕнче 2 вырăн йышăнать? - Витя хăй умне лартнă тĕллеве пурнăларĕ-и; Мĕнле тĕллевччĕ-ха унăн; - Утмалла е мар: спортсмен пулмалла? - Пурнăларĕ? - +ак тĕллеве пурнăлас тесен ăна мĕн кирлĕ пулчĕ; - Чăтăмлёх: т\сĕмлĕх: шанчăка ухатманни? - +ăмăл пулчĕ-и ăна йывăрлăха ĕнтерме; - +ăмăл мар? Кашни кун тар кăларчĕ: куран кууль тухрĕ-пур пĕрех парăнмарĕ? - Апла пулсан пирĕн те: ачасем: Витя Кулешов пек йывăрлăх умĕнче пуа усмалла мар: йывăрлăх сиксе тухсан: шанчăка ухатмасăр: пу=а усмасăр малалла ăнтăлмалла? - Эсир сывă ачасем? Анчах та пирĕн сывлăх ирĕп пултăр тесе тăрăшмалла-и; - Тăрăшмалла - Мĕн тумалла; - Спортпа туслă пулмалла? - Эсир ирсерен гимнастика тума чăтăмлёх итерейретĕр-и; -+ирĕп сывлăхлă пулас тесен ирсерен гимнастика тумалла: спортпа туслă пулмалла? - Эсир чăтăмлăх: т\сĕмлĕх: шанчăк инчен калакан ваттисен сăмахăсем пĕлетĕр-и; 1? Шанчăксёр пурăнакан этем ур ын кăна? 2? Чăтăмлăхпа ĕ= пурне те ĕнтернĕ 3? Чăтăмлăхпа т\семлĕх: шанчăкпа ĕнен\-пурнă=ра ынна вăй-хăват парса тăракансем? 4? Шанчăк чи юлашкинчен вилет? 5? Шанчăка ухатманнисем-телейлĕ? - Питĕ аван? Пурне те ăнланатăр-и; Тĕслехрен «Шанчăка ухатманнисем-телейлĕ» текен ваттисем сăмахĕ ăнлантарăр-ха - Витя шанчăка =ухатмасăр йывăр чирпе кĕрешрĕ: юлашкинчен ăнтерчĕ? Телей мар-и ку; чăн-чăн телей? - Эсир мĕнле шутлатăр; Автор ак хайлавăн ятне тĕрĕс панă-ши; Килĕшетĕр-и эсир? Урăх ят памалла пулман-ши; - Эпĕ тĕрĕс тесе шутлатăп: мĕншĕн тесен Витя: чăнах та: чире парăнма уралман: вăл ăна хăй парăнтарчĕ? - 176-м.ш страницăра (кĕнекесене уатпăр) акăн пек йăркесем пур «Чире парăнма уралман в.сем? Ун йышшисем теме те т\ссе ирттерĕ?-+ак сăмахсене кам калать; - Алексей Петрович хирург? Витя Алексей Петрович сăмахĕсене т\рре кăларчĕ-и; - +апла? Т\рре кăларчĕ? - Витя ак йывăрлăха пĕччен ĕнтерчĕ-и е ăна пулăшакансем пулчĕ? - Ман шутпа: Алексей Петрович хирург: амăшĕ? Вĕсем ăна шана==ĕ: пулăша==ĕ: хавхалантараĕ? - Юлташсем те пулăшаĕ? «Чире парăнма уралман»повесть пафосĕ мĕнле-ши Мĕн вăл пафос - Халĕ Витьăпа Алексей Петрович кластерне туса пăхăпăр? Тетрадьсене уатпăр? Число: тема ыратпăр? Иван Лисаев «Чире парăнма уралман» (Доска патне 1 ача тухать)? Витя Алексей Петрович ирĕп кăмăллă ирĕп тĕллевлĕ шанчăклă шанчăклă ăслă ăслă ирĕп тĕллевлĕ ăшă чунлă хастар шанчăклă вăйлă таваруллă чăтăмлă ăнланакан т\сĕмле ырă кăмăллă - +ак тĕслĕхсенчен пĕрне илсе произведенири тĕслĕхпе ирĕплетĕр-ха? Тĕслехрен? Витя чăтăмлă? Чирлĕ: ыратакан ури =ине гантель акса ярса хăпарта-хăпарта антарать? Ыратакан ура тата хытăрах ыратать: анчах вăл чăтать? Алексей Петрович хирург - Эсир хайлава тимлĕ вуланă-и; Халĕ сирĕн тимлĕхе тĕрĕслĕтпĕр? ТЕСТ? Хуравсене тетрадь ине ырмалла? Экран =ине тест ыйтăвĕсем тухаĕ? Сирĕн 3 хуравран пĕрне-тĕрĕссине-суйласа илсе ырмалла
1? 2500 2? 2230 3? 2000
1?Вăйĕ ук 2? Хăрах ури ук 3? Ури ыратать
1? Шăмă туберкулезĕ 2? /пке туберкулезĕ 3? Чĕре чирĕ
1? Лиза 2?Рита 3? Роза
1?Платник 2? Художник 3? Экономист
1?Алексей Петрович 2? Александр Петрович 3? Алексей Николаевич
1? Амăшĕ 2? Асламăшĕ 3? Кукамăшĕ
1? Сергей Шакмаков 2? Сергей Шатунов 3? Сергей Щербаков
1? Колхоз ферминче 2? Тим.р. лаинче 3? Колхоз правлений.нче
1? Йĕлтĕрпе чупса 2? Шашкăлла выляса 3? Кире пукане йăтса Ачасем ĕлесе пĕтерсен тĕрĕс хуравсен у==и экран ине тухать? Ачасем тĕрĕслеĕ? - Ачасем ак хайлава мĕнле стильпе ырнă; - Илемлĕ литература стилĕпе? - Ăна эпир ăтан пĕлетпĕр; - Илемлĕх мелĕсем пурринчен? - Эсир мĕнле илемлĕх мелĕсем пĕлетĕр; (танлаштару: эпитет: сăпатлантару) - Хайлавра шыраса пăхăр-ха: хăшне тупайратăр; 1) Танлаштару % +ут пурнă= горизонт пек уншăн 2) Сăпатлантару% йывăр лава к\лч. 3) эпитет% утă пурнă= 4) Сăмах =авăнăшĕ% сывлăш авăрать: кăмăл емелчĕ: чĕлху аврăнмасть? Экран ине илемлĕх мелĕсем тухаĕ
- Ачасем: эсир Витьăна чăн-чăн паттăр тесе калама пултаратăр-и; - Пултаратпăр мĕншĕн тесен чирпе кĕрешни: ман шутпа: чăн-чăн паттăрлăх? Пурте Витя пек чăтăмлăх итерсе чирпе кĕрешейместчĕ? Проблемăллă кала=у% - Витьăн чунне ял ыннисем: ачасем пурте ăнланаĕ-и; - Сусăр: хăлхасăр-чĕлхесĕр: аварие пула сусăрланнисем: чире пула сусăрланнă ынсем пирки эсир мн калама пултаратăр; Ачасен хуравĕсем% Иван Лисаев хайлавĕн никĕсенче этем чунĕ: тивĕ=ĕ: кăмăлĕ? Хăвăрпа юнашар пурăнакан: вĕренекен ынсем инчен шухăшлама: пăшăрханма вĕрентет ку повесть? Ку хайлава пирĕнте ынлёх туйёмне вăратас тĕллевпе ырнă? Мĕн тума вĕрентет-ха ку хайлав пире; - Ырă чунлă пулма - Йывăрлăха лекн. ынсене ăнланма: пулăшма? - +ынлăх тенине эсир мĕнле ăнланатăр; - +ынлăх вăл – юнашар пурăнакан тата вĕренекен-ĕлекен ынсене: чĕрĕ чунсене х\тĕлесси: хисеплесси: юратасси? - Витя Кулешов сăнарĕ илемлĕ литературăра: урăхла каласассăн: искусствăра? Витя Кулешов пек ынсем пурнăра та темĕн чухлех? Урок пуламĕшенче Анна Герман инчен пĕлтĕмĕр? Чăваш Республикинче 97 пин инвалид – сусăрсем? Вĕсенчен 5 пин ытла ача? Вĕсем сусăр пулсан та йывăрлăхсене ĕнтерсе: чире парăнмасăр сывă ынсем пекех пурăнма тăрăша==ĕ? Спорт ăмăртăвĕсене те хутшăнаĕ? - Экран ине Алексей Маресьев сăнĕ тухать? Алексей Маресьев Тăван ĕршывăн аслă вăри улĕсенче летчик пулнё? Пĕр апăура ун самолетне персе антарнă: ик уринчен те амантнă? Икĕ эрне вăрманта юр тăрăх хырăмпа шунă? Икĕ урине те чĕркуи таран татнă? Вăл вара протезпа утма вĕренн? Утма вĕреннĕ е мар: истребительпе вĕме хăнăхса тăшмана тавăрнă? Ăна Совет Союзен Герой ятне панă? Борис Полевой ун инчен «Повесть о настоящем человеке» кĕнеке ырнă? - Экран ине бегун-инвалид Оскар Пискариус тухать? Протезпа пулсан та Оскар Пискариус чупассипе ăмăртусене хутшăнса нумай хутчен ĕнтер\ĕ пулнă? - Ачасем: эсир сусăр ынсене асăрханё-и; Вĕсем инчен хă=ан та пулин шухăшланё-и Ун пек =ынсене пулăшма т\р килмен-и сире; - Халĕ Сире сăмах партпăр? ( 3 ача калать) - -+апла: ачасем: =ынна ырă тумалла? Ырă ĕсем тума тăрăшмалла? Ватă: сусăр ынсене ырă сăмахпа: ĕ=пе пулăшма васкамалла? - Мĕн куртăмăр-ха эпир искуссвăра тата пурнă=ри сусăр =ынсен сăнарĕсенче; - Чире парăнманнине: шанчăка ухатманнине: йывăрлăха ĕнтерме пĕтĕм вăя хунине? Апла пулсан пирĕн: сывă ынсен: вĕсенчен тĕслĕх илсе йывăрлăх сиксе тухсан пуа усмалла мар: пурнă=ри тĕллеве пурнăлама пĕр хăрамасăр ăнтăлмалла: мал ĕмĕтлĕ пулмалла хамăрăн пултарулăха аталантармалла: сывлăхлă пулас тесен спортпа туслă пулмалла? - Ачасем: сирĕн пурнăра шанчăк нихă=ан та ан с\нтĕр?+ынлăх туйăм. яланах уллĕ пусăмра пултăр? ? Киле ĕ Сочинени Урок «Надежда»юрăпа вĕленет?   |
Добавить документ в свой блог или на сайт
