Управление образования администрации Канашского района Чувашской Республики
Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение
« Чагасьская общеобразовательная средняя школа»
Канашского района Чувашской Республики
«Рассмотрено»
Руководитель МО
______ Иванова И.Н.
Протокол № ___ от
«____»____________201_ г.
|
«Согласовано»
Заместитель директора школы по УВР___________ Васильева Е.А.
«____»____________201_ г.
|
«Утверждаю»
Директор школы
___________ Анисимова Р.В.
Приказ № ___ от «___»___201_ г.
|
РАБОЧАЯ ПРОГРАММА
по литературному чтению(чувашское)
I ступени обучения средней общеобразовательной школы
3 класс
Срок реализации 2013--2014 учебный год
102 учебных часа (3 часа в неделю)
Рассмотрена на заседании
педагогического совета школы
протокол № ____от «__»_______201_ г.
Автор программы: учитель начальных классов МБОУ «Чагасьская ОСШ» Канашского района Чувашской Республики Яковлева А.И.
Умĕн ăнлантарни.
«Литература вулавĕ» ĕç программине çак пособисемпе усă курса хатĕрленĕ:
Т=ван ч\лхепе литература вулав\н т\сл\х программисем: ч=ваш шкул\н 1-4 клас\сем валли М.К.Волков,Л.П.Сергеев,Т.В.Артемьева,О.И.Печников,А.Р.Кульева.-Шупашкар: Ч=ваш Республикин в\ренъ институч\н центр\, 2013.
Т.В. Артемьева, И.О.Печников. Литература вулавĕ: Ылтăн пучах. 3 класс валли. - Шупашкар: Чăваш кĕнеке издательстви, 2010ç.
Портнова З.Н., Сергеева Ю.Д. Х\ĕлхем: Хушма вулав кĕнеки. 3-м\ш класс валли. — Шупашкар: Чăваш кĕнеке изд-ви, — 2003. 207 с
Литература вулав\ валли 3 класра 3 сехет уй=рн=. Класс тулаш\нчи вулава й\ркелеме 2 эрнере п\рер сехет вулав урок\сенчен илетп\р.
Литература вулавне ирттермелли т\п к\некесем ёаксем:
1. Т.В. Артемьева, И.О.Печников. Литература вулавё: 3 класс валли. - Шупашкар: Чăваш кĕнеке издательстви, 2010 ç.
2. Портнова З.Н., Сергеева Ю.Д. Х\лхем: Хушма вулав к\неки. 3-м\ш класс валли. — Шупашкар: Ч=ваш к\неке изд-ви, — 2003. 207 с.
Стандарт ача харкамл=хне аталантарассине т\п выр=на хурать те ёапларах т\ллевсене пурн=ёлама па л=ртать:
— шкул ачин харкамл=хне, ун=н творчеств=лл= пултару л=хне, в\ренес турт=мне аталантарасси, в\ренсе ёын пулас к=м=л\пе =слайне кал=пласси;
— к=м=л-сипетпе илемл\х туй=м\сене аталантарасси, харп=р х=йне тата ыттисене хисеплеме в\рентесси;
— п\лъсене, =слайсемпе х=н=хусене, \ё-х\л\н т\рл\ т\с\сене пурн=ёлас мелсемпе майсене =са хывасси;
— ачасен ът-пъ, хул-ёур=мпа ал-ура тата психика сывл=хне упрасси тата ёир\плетесси;
— ачан харкамл=хне упрасси тата =на аталантарма условисем т=васси.
Литература вулавне в\ренн\ май=н ёак т\ллевсене пурн=ёа к\ртмелла:
— =нланса, т\р\с, х=в=рт тата пал=ртулл= вулас =слая =са хывасси;
— вулавё= тавракур=мне кал=пласси тата харкам т\лл\н вулас хавхалан=ва аталантарасси; пуплев \ё-х\л\н пур т\с\сене те ёир\плетсе пырасси;
— илемл\ творчество тата =с-хак=л пултарул=х\сене аталантарасси, хайлава ч\ре вит\р к=ларса вулама в\рентесси, илемл\ с=маха туйма х=н=хтарасси;
— к\неке вулама, илемл\ литература т\нчипе к=с=кланма хавхалантарасси; к=м=л-сипет т\л\ш\нчен таса пулма, ыр=па усала уй=рма в\рентесси; т=ван ч=ваш тата ытти хал=хсен культурине хисеплеме х=н=хтарасси.
Литература вулав\нче ёак задач=сене лартатп=р:
— ача ёит\нсен м\нпур этемл\х\н литература пуянл=хне =нланма, хисеплеме, унпа киленме пултарт=р;
— т\нче литературин пълминче ч=ваш литературин тъпи те пал=рмаллах пыс=к пулнине =нкарт=р;
— хайлава =нланса илме =на хайлан= пекех йыв=ррине ас=рхат=р;
— кирек х=ш хайлав та ёыравё= пуё\нче ш=ранса кал=планн=, шух=шласа к=ларн= япала иккенне чухлат=р, х=й те хайлас \ёе яв=ёма с\млент\р;
— ача-п=ча =с-т=н т\л\ш\нчен ёеё мар, чи малтан к=м=л-сипетпе туй=м-сун=м т\л\ш\нчен тасалса пуянлант=р.
Литература вулавĕ предметăн пĕтĕмĕшле характеристики:
Литература вулав\ пуёлам=ш шкул=н чи пыс=к ик\ т\ллевне п\рл\хл\н татса пама май парать: п\ррем\ш\нчен, вулама тата к\некене юратма в\рентет, икк\м\ш\нчен, литература хайлавне =нланма тата унпа \ёлеме в\рентет.
Калар=м=р \нт\, вулав — ача пурн=ё\нчи т\п \ё-х\лсенчен п\ри. Ёав=н пекех в=л ачана харкам т\лл\нех аталанма пул=шакан т\п хат\р те.
Текстпа пуплев единици пек \ёленипе п\рлех =на литература хайлав\ пек те п=хмалла, ёав=нпа та текстпа \ёлен\ май литература хайлав\сен стиль (илемл\ литература, =сл=л=х литератури, публицистика литератури т.ыт.те) уйр=мл=х\сене с=нама-курма та в\рентмелле.
Литература вулав\н урок\сенче вулав х=н=х=в\сене аталантарассине вулавё= =слай\сене й\ркелессипе, литература хайлав\семпе \ёлеме в\рентессипе ёых=нтарса туса пыратп=р. Палл= психолог Л.С. Выготский х=й в=х=т\нче ёапларах шух=ша пал=ртн=чч\: аталанупа в\ренъ п\р хар=с пулса пымалла, эпир ача аталанса ёитессе к\тсе в\рент\ве чарса т=ма пултараймастп=р. Ёак шух=шпа кил\шсе эпир ёапла калатп=р: вулав техники ёир\пленсе ёитессе к\тсе лармалла мар. Вулав техникине аталантарассине илемл\ хайлавпа \ёлеме в\рентессипе хар=с туса пырас пулать.
Предмет тытăмĕн пахалăх ориентирĕсем.
XXI \м\р телевиденипе компьютер \м\р\ пулни куё к\ретех. В\сем ум\нче ларса м\н чухл\ ыр= в=х=т сая каять пул\! Чылай=ш\н ёавна пула чун-ч\репе к=м=л-сипет уёл=х\нче х=йне ев\р пуш=л=х ёуралч\, в=л сар=лсах, тар=нлансах пырать. Ача-п=ча сахал вулани кашни учителех п=ш=рхантарать. Ачасем литература хайлав\сене суйласа илме, в\сене т\р\с вулама, хак пама п\лменни, вулав культури чакн=ёем\н чакса пыни ёинчен чан ёапсах п\лтермелли в=х=т чикки патне ёывхарса пыратп=р. Ачана литератур=н асамл= т\нчипе м\нлерех паллаштармалла? +на к\некене юратса вулама еплерех в\рентмелле?
Пуёлам=ш классенче литература — ачасен т\нчекур=мне, тавракур=мне й\ркелемелли, к=м=л-туй=мне хускатмалли т\п хат\рсенчен п\ри. Ёав=нпа та литература вулавне пыс=к тимл\х уй=рма тивет. Ку уроксен т\ллевне к\скен этемл\х\н литература пуянл=хне ачаранах тар=нн=н =нланма пултаракан вулавё= хат\рлесси тесе пал=ртма пулать. Ачасене к\неке юратма, пултарулл= вулавё= пулма в\рентесси, вулав культурине х=н=хтарасси — питех те к=тк=с \ё. +на т\р\с туса пырсан ёеё литература п\лтер\ш\ ача пурн=ё\нче пыс=к пулма пултарать. Искусств=н ытти т\с\сем пекех, литература та этем\н к=м=л-туй=мне в=ратакан, хускатакан, й\ркелекен хат\р. Литература фантазие, шух=ш в\ёевне, =слав пултарул=хне аталантарать. Франци философ\ тата ёыравёи Д. Дидро х=й в=х=т\нче ёапла калан=: «Ёынсем вулама п=рахсан шух=шлама та п=рахаёё\». Ч=нах та, вуламан ёын к=нттамрах, чур=срах, с\мс\ртерех. Ун=н хавхалану туй=м\ те имшер. Вулав в=л этеме харкам т\лл\нех аталанса пымалли питех те паха хат\р.
3 класра ăса хывмалли ăслайсемпе хăнăхусене çапларах палăртатпăр:
Предмет=н п\рл\хл\ результач\сем:
- в\ренекенсем =с-т=н т\л\ш\нчен аталанса пыни;
- пуплев \ё-х\л\н пур т\с\сене те алла илсе малалла ёив\члетни;
- ятарл= =нлавсемпе терминсен п\лтер\шне уё=мласа =са хывма х=н=хса пыни;
- ачасен =слав пултарул=х\ аталанни;
- в\ренъ =слай-х=н=х=в\сем й\ркеленме пуёлани
Предмет=н харкамл=х результач\сем:
- в\ренекенсен социалл= тата к=м=л- сипет опыч\ пуянланни;
- т=ван хал=х тата кърш\ хал=хсен культурине хисеплеме, пуринпе те тъс\мл\ те ёураёулл= пулма х=н=хса пыни;
- ачасем ёит\нсен м\н-пур этемл\х\н литература пуянл=хне =нланма, хисеплеме, унпа киленме в\ренсе пыни;
- вулав хат\р\сем урл= ачасен чун\нче гражданл=хпа патриотл=х, ёынл=х, тив\ёл\хпе явапл=х туй=м\сем аталанса пыма пуёлани, пурн=ёра лай=ххипе яп=ххине, ыррипе усаллине чухлама в\ренсе пыни.
Предмет=н ятарл= результач\сем:
- ачасен х=йсен ъс\мне тив\ётерекен литература хайлав\сене итлес-вулас к=м=л\ амаланни;
- кал=п=ш\пе пыс=ках мар, ансат сюжетпа интриг=лл=, т\рл\ жанрл= илемл\ хайлавсене т=нласа е вуласа =нланма, туйса илме в\ренсе пыни;
- илемл\ хайлав ёинчен п\т\м\шле =нланни. Проза тата поэзи хайлав\сен х=й ев\рл\хне туйма в\ренни;
- литература жанр\сем ёинчен п\т\м\шле =нлан=в\ тар=нланса пыни;
- илемл\ хайлавпа \ёлемелли пуёлам=ш х=н=хусем кал=планни, хайлавсен содержанине =са хывмалли тата ас=мламалли мелсене в\ренсе пыни;
- ача х=й те хайлав \ёне яв=ёма с\мленни;
- с=мах искусствипе киленме в\ренсе пыни;
- литература п\л\в\н ансат =нлав\семпе паллашни.
3-м\ш класс в\ёнелле ачан ёак ВУДсем кал=планса ёитессе к\тетп\р:
П\лъсем туянас (познавательный) ВУДсем т\л\ш\нчен илес пулсан, ача в\ренъ к\некине чухлама, йыш=нн= палл=сене =нланма в\ренсе ёитет; текстра пал=ртн= выр=нсемпе й\ркесене тата с=махсене тупса вулама пуёлать; тив\ёл\ ъкерч\ксемпе текст сып=к\сене шайлаштарма х=н=хать; информацин ик\ ё=лкуё\пе (в\ренъ к\неки тата «/ё тетрач\») \ёлеме, в\сенчи йыш=нн= палл=сене танлаштарма, в\семпе ус= курма, к\некесенчи пал=ртн= выр=на тупма в\ренет.
Харкамл= ВУД енчен п=хас пулсан, ача к=м=лпах в\ренме х=н=хать. М\н п\лни ёумне п\лменнине хушса пыма пуёлать, в\ренъри йыв=рл=хсене чухлать, х=й пурн=ёлакан тата хутш=накан \ёсен пурн=ёри выр=нне чухлакан пулать. Х=йне Россия обществин, ч=ваш хал=х\н п\р уйр=лми т\пренч\к\ пек туйма в\ренет, ёыв=х т=ван\семпе тус-тант=шне, ваттисене хисеплеме, в\сен шух=ш-к=м=лне уяма х=н=хать.
Регулятивл= ВУД енчен п=хсан, шкул ачи п\р ыйт=вах т\рл\лле хуравлама май пуррине =ша илет, х=й шух=ш\пе кил\шълл\ текст илсе к=тартма х=н=хать.
Хутш=ну (коммуникативл=) ВУДсем. Шкул ачи в\ренсе ёитет: п\р парта хушшинче ларакан тант=ш\пе кил\штерсе \ёлеме (\ёе пайлама, валеёсе илме, п\р-п\рин \ёне т\р\слеме); черетленсе \ёлеме; х=й\н тата ыттисен шух=шне =нланма, в=л е ку шух=ш=н т\рл\ ен\сене курма.
Программ=ра пулмалли минимум
Вулав карти тата вулавё= \ё-х\л\
Илемл\ тата ансатлатн= =сл=л=х хайлав\сем. Хал=х с=махл=х\н хайлав\сем. Ч=ваш литературин классик\сен хайлав\сем (Иван Яковлев, Константин Иванов, Ёеёп\л Мишши, Ёемен Элкер, Пет\р Хусанкай, Илпек Микулай\, Трубина Мархви, Ухсай Якк=в\, Уй=п Мишши, Мария Ухсай т.ыт.те). Ача-п=ча литератури. Выр=с тата т\нче ёыравёисен, Раёёейре пур=накан хал=х сен литератор\сен ачасемш\н ш=л ёемми хайлав\сем. Справочниксем, энциклопедисем, ача-п=ча хаёат-журнал\. (Кунта тата малалла: курсивпа пал=ртн= материала в\ренмелле, анчах в=л требованисен шутне к\мест.)
Т\п тем=сем: Т=ван ё\ршыв, ёут ёантал=к, ёынсен \ё\-х\л\, ачасен пурн=ё\, ёынсен хутш=н=в\сем, ыр=па усала уй=расси, тем те п\р курса ёъренисем.
Литература хайлав\н =шл=хне =нланни: тема, т\п шух=ш, \ёсем, \ёсен й\рки. Хайлаври с=нарсем. В\сен сав=н=ё\пе хуйхи-суйхине =са хывни, =нланни. Герой характер\, ун=н х=тлан=в\сем (\ё\сем), в\сен с=лтав\сем.
Жанрсене уй=расси: хал=х с=махл=х\н вак жанр\сем, хал=х юмах\, литература юмах\, калав, повесть, с=в=, юптару. Илемл\ с=нарл=х=н ч\лхе хат\р\сене уй=расси (терминологипе ус= курмас=р).
К\некене ъкерч\ксемпе, графика хат\р\семпе илемлетнин п\лтер\ш\. Литература хайлав\сем искусств=н ытти т\с\семпе ёых=нса т=ни (ънер искусстви, театр, кино тата музыка).
К\некепе \ёлес =слайсем: к\неке т\сне (м\н вулас тенине) уй=рма п\лмелле; к\некене харкам т\лл\н суйласа илн\ чухне ёак самантсемпе — автор яч\, хушма яч\, тупмалли, ум с=мах, хыё с=мах, аннотаци — ус= курма пултармалла.
Пуплев \ё-х\л\н т\с\сем
Т=нлу. Т\рл\ жанрл= илемл\ хайлавсене итлесе =нланасси.
Вулав. Кал=п=ш\ тата жанр т\л\ш\нчен ш=л ёемми хайлавсене =нланса вуласси. Вулав т\ллевне =нкарасси. Т\ллевне кура вулав т\сне суйласа илесси: паллашулл=, т\пчевл\, суйлавл= вулав. Вулав мел\: с=махсене вакламас=р вуласси. Вулав т\р\сл\х\: палламан текста уё=мл=н, с=махсене ч=мламас=р вуласси. Вулав х=в=ртл=х\: текста вуланине =нланма май паракан х=в=ртл=хпа вуласси, х=в=ртл=ха май\пен ъстерсе пырасси. Пал=ртулл= вуласси, содержанипе кил\шълл\ интонаципе ус= курасси.
Калаёу. Итлен\ е вуласа тухн= хайлава сътсе явмалли калаё=ва хутш=насси. Харкам шух=ша калав тексч\пе, ытти материалпа ус= курса ёир\плетесси. Вуласа тухнин содержаний\ т=р=х ыйтусем лартма, в\сене хуравлама пултарасси. Текст содержанине каласа парасси. Хайлав (геройсем, \ёсем) ёинчен п\ч\кё\ калав =сласси; текста план т=р=х с=мах в\ёё\н каласа парасси; уйлав тата с=нлав элеменч\семпе ус= курса с=мах в\ёё\н калав =сласси. С=в=сене п=хмас=р каласа парасси.
Ёыру. Вуласа тухн= е итлен\ хайлавсем т=р=х лартн= ый т=ва ёырса хуравласси (компьютерпа та ус= курма юрать).
СОДЕРЖАНИ
ЛИТЕРАТУРА ВУЛАВӖ (85 сехет)
Вулав карти.Чӑваш çӗршывӗ. Чӑваш ен илемӗ, юхан шывӗсемпе вӑрманӗсем. Чӑваш çыннисемпе ытти халӑхсем хушшинчи туслӑх, пӗр-пӗринпе килӗштерсе пурӑнни.
Çулла тата кӗркунне. Çуллахи тата кӗрхи çут çанталӑк, çынсен ӗçӗ-хӗлӗ. «Кӗрхи çут çанталӑк» экскурси.
Тӑван тавралӑха, çут çанталӑка упрани, илем кӱни - Тӑван çӗршыва сыхланиех. Çынсем тӑван тавралӑха упрама, илем кӱме тӑрӑшнине, çак ӗçе ачасем те хутшӑнма пултарнине сӑнлакан калавсемпе сӑвӑсем.
Эпир - сӑпайлӑ ачасем. Ачасен пурнӑçӗ, вӗсен туслӑхӗ. Ачасем хӑйсене сапӑр та тирпейлӗ тытма тӑрӑшнине, аслисене хисепленине, сӑпайлӑ пулнине сӑнлакан калавсем, сӑвӑсем, статьясем.
Асамçӑ хӗл. Хӗллехи çут çанталӑк. Этем ӗçӗ-хӗлӗ. Чӗр чунсен пурнӑçӗ. Хӗл илемӗ калавсенче, юмахсенче, Ӱнерçӗсен Ӱкерчӗкӗсенче сӑнланни. «Хӗллехи çут çанталӑк» экскурси.
Тӑван çӗршыва, халӑха юрататпӑр. Чӑваш çыннин ӗçченлӗхӗ çинчен калакан ваттисен сӑмахӗсем, юмахӗсем, калавсемпе сӑвӑсем. Еçчен çын тулӑх пурӑнни,
тӗрлӗ професси çинчен çырнӑ хайлавсем.
Этем чун-чӗрипе илемлӗ. Чӑнлӑхпа суя, чыслӑхпа чыссӑрлӑх, тараватлӑхпа чурӑслӑх, ӑшӑ кӑмӑллӑхпа хӗрхен\сӗрлӗх çинчен çырнӑ калавсем, сӑвӑсем,
юмахсемпе юптарусем.
Тус-тӑванла пурӑннине мӗн çитӗ... Туслӑх, тӑванлӑх çинчен калакан калавсем, сӑвӑсем, юмахсемпе юптарусем.
Халӑх пултарулӑхӗ. Юмахсем, юрӑсем, ваттисен сӑмахӗсемпе туптарусем (тупмалли юмахсем). Тӗрлӗ халӑх юмахӗсем.
Çурхи хаваслӑх. Çут çанталӑк чӗрӗлни. Чӗр чунсен пурнӑçӗпе çынсен ӗçӗсем. Ачасен çурхи вӑййисем. «Çурхи çут çанталӑк» экскурси.
Чӑваш халӑхӗн паллӑ çыравçисем. К.Иванов, Н.Шелепи, Н.Илпек, М.Трубина сӑввисемпе калавӗсем.
Тӑванла халӑхсен çыравçисем. Сергей Чавайн, Габçулла Тукай сӑввисемпе поэма сыпӑкӗсем.
Вырӑссен чаплӑ çыравçисем. А.Пушкин, И.Крылов, Л.Толстой, Н.Гоголь хайлавӗсем. Вырӑссен хальхи ача-пӑча литературин тӗслӗхӗсем: Б.Житков, С.Барузçин хайлавӗсем.
Пӑхмасӑр калама вӗренмелли сӑвӑсем (тӗслӗх): Г.Тал-Мӑрса. Шурӑ юр Ӱкрӗ; П.Хусанкай. Сӑпка юрри; Уйӑп Мишши. Шыва кӗни; В.Çавыçов-Анатри. Тӑван
хула; Ç.Элкер. Çурхи илем; Г.Тукай. Ачана; Халӑх юррисем (ача суйласа илет). ВӗрентӰçӗ е вӗренекен суйласа илнӗ 5—6 сӑвӑ.
Вулав хӑнӑхӑвӗсем. Тӗрӗс, ӑнланса, пӗр тикӗссӗн, сӑмахсене вакламасӑр, вӑтам хӑвӑртлӑхпа вуласси. Вулав хӑвӑртлӑхӗ минутра 70 сӑмахран кая мар
пулмалла (ӑшра вуланӑ чухне сӑмах шучӗ 80 таран ӱсмелле). Шухӑш аталанавне катартакан самахсене ансат мелсемпе уса курса палартасси.
Шухашне тата т.ллевне кура текста тив.çле интонаципе (хаварт е хуллен, сасса хапартса е хапартмасар, логика пусамесемпе логика тахтавесем туса) вуласси. Сасапа вулана чухне харкам вулава асархаса пырасси, йанаш вырансене теп.р хут терес вуласа тӱрлетесси. Текстра пелтерешне уçамлатмалли самахсене харкам телленех палартасси.
Текстпа еçлесси. Çыханулла пуплеве аталантарасси. Вулана текстри .çсем менле аталанса пынине йеркипе аса илсе каласси (ансат план тарах). Пана ыйтава хуравлама текстри кирле вырана тупасси. Текстан шухаш телешенчен веçленне пайесене уйарасси, верентӱçе пулашнипе текст ятне анлантарасси, унан теп шухашне палартасси. Ансат план асласси, план тарах текст ашлахне асамласа каласа парасси (туллин, к.скен, суйлавлан). Вуланине туллин тата суйлавла каласа пана чух самахла ӱкерчексем тавасси, санарла самахсемпе, самах майлашавесемпе, синонимсемпе выранла уса курасси. Санарсене, çут çанталака санласа катартна чух уса куракан самахсене, в.сен майлашав.сене текстра тупасси. Самахан текстри п.лтер.шне анланасси. Санарсене в.рентӱç. пулашнипе хак парасси. Курни-илтни, санани çинчен çыханулла калав тавасси. Калана шухаша вуласа тухна текстри т.сл.хпе çир.плетесси. Инсценировкасене хутшанса роль самах.сене тив.çл. интонаципе вуласси.
Илемле литература жанресен хаш-пер уйрамлахесем: Юмах (унта т.л.нмелле, чан пурнаçра пулма пултарайман .çсем пулса иртеçç.), юптару (санар.сем - т.рл. ч.р чун, йываç курак; в.çенче в.рентсе калани пур), сава (й.ркисем хайне ев.р виçелл., й.рке в.çесем п.р пекрех янараçç.).
Веренӱ кенекине чухласси: кирл. хайлава унан тупмаллинчи яч. Тарах тупасси; кенекене пер авторан калаве е савви телне уçасси; тема телешенчен пер-перне çывах хайлавсене асархасси; текст хыççанхи еçсене харпар хай теллен анланса пурнаçласси.
КЛАСС ТУЛАШӖНЧИ ВУЛАВ (17 сехет)
Вулав материале: чаваш, вырас, ытти таванла халахсен писател.сем ачасем валли çырна произведенисем. «Хěлхем» кěнеке тãрãх».Вулав тематики: таван тавралах илемне санлакан, пурнаçа юратма, çут çанталака упрама, сапар та тараватла пулма верентекен, терле халах ывале- хересен пархатарла еç-хелне санлакан савасемпе калавсем, пысакрах калапла хайлав сыпак.сем, юмахсем.
Ача-пача кенекипе еçлесси (п.лӱсем, аслайсемпе ханахусем). К.неке пай.сене п.лесси: титул листи, ум самах, тупмалли, в.çенче калани. К.неке м.н çинченнине унан пай.сем тарах анкарасси. Класс тулаш.нчи вулав урок. Вали кирл. к.некене шыраса тупасси. Класс тулаш.нче I çурçулта эрнере ватамран 10—12, II çурçул в.çенче 20—25 страницаран кая мар вуласси, вуласа п.лнине в.рентӱç. ыйтав.сем тарах каласа парасси. К.некен ятне, авторне аса илме п.лесси. Паллашна писател.н 2—3 к.некине аставасси. С.нн. к.некесен список.пе, тема картотекипе уса курасси. литература ваййисем выляма в.рентесси. В.сене класс тулаш.нче те выляттарасси.
Асãннã программãн уйрãмлãхě
Класра вěренекен ачасем, район центрěнче пурãннã май, ача садěнчен пуçласах икě чěлхепе калаçса усеççě. Тãван чěлхери сãмахсене вырãс чěлхинчи сãмахсемпе пãтраштараççě. Вěрену содержанине планланã чух çак уйрãмлãха шута илнě. Сăмах йышне пуянлатасси, чěлхе тасалãхне вěрентесси çине тимлěх уйãрнã. Ку кӗнекесене çулла вулама сěннě.
Хӑюлӑхпа паттӑрлӑх çинчен
Бурнаевский В. Чапаев çинчен çырнӑ калавсем.
Гюго В. Гаврош.
Юхма М. Асамлӑ урхамах.
Чернявский В. Аттесемпе танах.
Ачасен пурнӑçӗ, ӗçӗ-хӗлӗ çинчен
Афанасьев Е. Кентти юрри-сӑввисем. Пирӗн ял ачисем.
Ваçанкка Н. Йӑмра. Йӑлӑмра.
Волков Г. Шӑллӑмсемпе йӑмӑксем.
Гюго В. Козетта.
Çавыçов-Анатри В. Атьӑр, вулар, ачасем.
Ирхи Г. Çырмари хӗвел.
Мальцев Г. Олегпа Валерик тусӗсем.
Сенкевич Г. Янко музыкант.
Тороней П. Павӑл лартнӑ хурӑнсем.
Юмарт Г. Курак тӑманӗ.
Юхма М. Хӗвел хӑлхи.
Усен-тӑрансемпе чӗр чунсем çинчен
Çуров В. Манӑн чӗр чунсем.
Ильин А. Вӑрманти тӗл пулу.
Луч Г. Пӑшалсӑр сунарçӑ.
Нестерова З. Чее мулкач.
Носов Н. Хаваслӑ йыш.
Чехов А. Каштанка.
Слаçков Н. Упа. Тилӗ çурисем.
Темтепӗр курса çӱренисем
Волков Г. Кӑркӑсри салма яшки.
Лисина Е. Хупах хӑлха И люк.
Свифт Ç. Лемюэль Гулливер çул çӱренисем.
Сент-Экзюпери А. Пӗчӗк принц.
Толстой А. Ылтӑн уçӑ, е Буратино мыскарисем.
Чулкаç К. Сунарçӑ калавӗсем.
Юмахсем
Анçерсен Г. Нӗрсӗр кӑвакал чӗппи.
Асамлӑ юмах кушелӗ. Тӗрлӗ халӑх юмахӗсем.
Ишентей Н. Çӗр пин чечек çӗршывӗнче.
Нестерова З. Ванюш курнӑ тӗлӗнтермӗшсем.
Пурнӑç тыткӑчи. Халӑх юмахӗсем.
Пушкин А. Салтан патша çинчен хунӑ юмах.
Чӑваш халӑх юмахӗ
|
