Тарих және өнер факультеті
Скачать 3 Mb.
|
КіріспеЭтнология – негізгі зерттеу объектісі әлем халықтары туралы тарихи пән. Оның ерекшелігі – этнологияны гуматитарлық және жаратылыстық ғылымдарға бірдей жатқызуға болады, себебі этнос тек қана әлеуметтік емес, сонымен бірге биологиялық феномен. Курстың мақсаты - этносты, адамдардың еркі бойынша емес, табиғи-тарихи процес негізінде пайда болған әлеуметтік топтың ерекше түрі ретінде көрсету. Пәнді оқыту барысында келесі мәселелер шешіледі:
Тарихи ғылымдардың жалпы жүйесінде этнологияға, оның жалпығылымдық ролін шектемей, жеке дербес дүниетанымдық (әдіснамалық) мағна беру керек. Этностарды бүкіл жиынтығында зерттеп, этникалық және әлеуметтік тарихтың байланысына назар аударып, мәдениеттің бүкіл салаларындағы өзгерістерді көрсетіп, этнология жеке елдер мен халықтарды тарихи, археологиялық, экономикалық-географиялық тұрғыдан зерртеу барысына ұлттық-мәдени өзгешіліктерді сипаттауға маңызды мәлімет береді. Бұл жағдайда басқа ғылым өкілдері этнологиялық материалдарды тарихи, экономикалық-географиялық немесе басқа ой-желістерін ашуға көмектесетін қосымша мәлімет ретінде пайдаланады. Сонымен, этнология өзінің дәстүрлі мағынасында көмекші тарихи пән ретінде болып шығады. Ақырында, этнологияға әртүрлі континенттердегі болып жатқан кәзіргі саяси процестердің ең қалың ортасына, әсіресе өзінің коллизиялары мен салдарынан аса шиеленіскен ұлтаралық қатынастар мәселелеріне қатысу тән. Кәзіргі саяси процестердін этнодіни негізінде жандандырылу жағдайында объективті этникалық тарихты, мәдени интеграция мен ассимиляцияның заңдылықтарын, этникалық территориялардың мемлекеттік шекараларға сәйкестігін білудің практикалық маңыздылығы сөссіз. Сонымен, этнология оның жалпығылыми және әлеуметтік мағнасы тұрғыдан келесі түрлерде қарастырылады::
Этнологияны оқытудың алдында келесі жалпыгуманитарлық пәндер оқытылады: Қазақстан тарихы, Философия, Мәдениеттану. Осы пәнмен келесі жаратылыстық пәндер: Экология, Кәзіргі жаратылыстану концепциялары және профилдік пәндер: Алғашқы қоғам тарихы, Археология тікелей байланысты. Күндізгі оқу бөліміндегі лекция сабақтарының календарлы-тақырыптық жоспары.
Cырттай оқу бөлімі «тарих» және «құқық және экономика негізері» мамандықтарындағы лекция сабақтарының календарлы-тақырыптық жоспары.
Cырттай оқу бөліміндегі «тарих» мамандығының лекция сабақтарының календарлы-тақырыптық жоспары.
Лекция материялдарының мазмұны Лекция 1. Кіріспе 1. Этнология пәні және міндеттері. Этнология пәні және міндеті. Этнология қоғамдық ғылымдар жүйесіндегі орны, этногенез этникалық тарих және этникалық процесстер. Этнос. Этнос теориясы. Этнопсихология. Этнопедагогика. 2.Этнология ғылымын зерттеудің әдісі, деректері және функциялары. Жазба деректер. Мұрағаттық жинақтар. Лингвистика, археология, антропология, фольклор және т.б. деректер. Тарихи салыстырмалы әдіс, жалпы топтамалық әдіс, деректер жинау және іздеу әдістері. Зерттеудің классикалық әдістері. Теори-танымдық функция. Мәдени-тәрбиелік функция т.б. Лекция 2. Этнология теориясының негізі және бағыты 1. Эволюционизм. Г.Клемм, И.Унгер, Т. Вайц. Мәдени-геграфиялық бағыт (Л.Т, Морган, Э.Тайлор и др.). Биологиялық бағыт (А.Бастиан, Т.Ахелис). Әлеуметтік бағыт (О.Конт, Э.Дюркгейм, И.Баховен). Географиялық бағыт (О.Пешель, К. и Р.Андре). 2. Диффузионизм. Ф.Ратцель, Л.Фробениус. Тарихи-мәдени бағыт (Э.Норденшельд). Мәдени шеңберлер оқуы (Ф.Гребнер, В.Шмидт). Мәдени теория ареалы (К.Уисслер, К.Кребер). Гелиолитикалық мектеп (Г.Эллиот-Смит, У.Риверс). 3. Функционализм. (Р.Турнвальд, Б.Малиновский). Теория систем. Структурализм (А.Р.Радклифф-Браун, К.Леви-Стросс, Э.Эванс-Причард). 4. Современная этнология. Француз әлеуметтік мектебі (Э.Дюркгейм, М.Мосс, М.Гране, Л.Леви-Брюль). Америкалық мектеп(Ф.Боас, К.Уисслер, А.Кребер). Этнопсихологиялық мектеб. Психоантропологичесая теория (А.Кардиннер). «Культурная конфигурация» (Р.Бенедикт). Ұлттық мінезді зерттеу әдісі (М.Мид). Постмодернистская критика (П.Смитт, М. Бонд.) XX ғ. – XXI ғ басындағы этнологиядағы дағдарыс мәселесі. 5. Ресей этнологияның дамуы. (К.Д. Кавелин, М.М. Ковалевский, Д.Н. Анучин). Кеңесттік этнология (В.Г.Богораз, С.П.Толстов, Ю.В.Бромлей и др.). Теория этноса Л.Гумилева. 6.Қазақстанда этнологиялық ғылымның қалыптасуы және дамуы. (Ш.Ш.Уәлиханов, А.Диваев, Ә.Х.Марғұлан, Ә.А.Масанов, Х.А.Арғынбаев, М.С.Мұқанов Ж. Артықбаев және т.б.). Лекция 3. Әлем халықтарының негізгі класификациясы. 1.Географиялық класификация. Негізгі ландшафтың немесе климаттың облыстар бойынша үлкен аудандар көлемінде этностардың қалыптасуы мен орналасуын зерттеу. (австралия, және Океания, Азия, Африка, Америка, және Европа). 2.Антропологиялық класификация. Нәсілдердің қалыптасу факторлары. Негізгі нәсілдік топтар: европоидтық, негроидтық, монғолоидтық, австралоидтық. Аралас немесе ауыспалы нәсілдер. Морфологиялық және физиологиялық комбинациялардың әртүрлі популяциялардағы белгілер. 3.Лингвистикалық класификация. Шығу тегі және туыстық белгілері бойынша тілдердің генелогиялық класификациясы. Тілдік семья, тілдік тамыр, тілдердің топтасуы, бөлек тілдер. Негізгі тілдік топтар. 4.Шаруашылық – мәдени класификация. Алғашқы шаруашылық мәдени түр. Аңшылық, терімшілік, балық, аулау. Аңшылар ментерімшілердің кейінге қалу түрлері (жабайы). Теніздер мен мұхиттардың жағалауындағы аңшылар ментерімшілер. Солттүстік Америка мен Солтүстік Евразия солтүстік орман аудандарының аңшылары. Өзен, теңіз және мұхиттардың солтүстік жағалауындағы отырықшы балық аулаушылары. Мұзды мұхиттың жағалауында артикалық аудандарының аңшылары. Екінші шаруашылық мәдени түрі – егіншілік және малшаруашылықтың қолдың кетпенді тропиктік, субтропиктік, таулы және ыстық белдеулердегі егіншілік (қолдық). Далалық және құрғақ тау бөктерінде, сонымен қатар, ескі және жаңа әлемнің қоныржай белдеулеріндегі, орман аудандарындағы, тұрақты белдеулеріндегі кетпенді егіншілер. Мал шаруашылығының егіншіліктен бөлінуі және мал бағушы тайпалардың далалық зоналарда және шөлейітті Еуразия, Африка континентіндегі, тундрадағы шөлді аудандарда олардың жекелеген түрлері. Көшпелі және жартылай көшпелі мал шаруашылығы. Марал шаруашылығы, бұғы шаруашылығы. Лекция 4. Австралия және Океания халықтары. |
Похожие:
 | Лекция Семинар Пән бойынша қолданыстағы бағдарлама Қазақстан тарихы кафедрасының профес-соры, тарих ғылымдарының докторы Аманжол Күзембайұлы құрастырған.... | | Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университеті тарих факультетінің тарих кафедрасының доценті т.ғ. к. Утебалиев Ж. Е., доцент... |
| Конкурсный отбор для поступающих на обучение по рпограммам высшего... Сэс-тің 2007 жылғы 2 мамырдағы №03 Қаулысының негізінде және қала мектептерінде қызамық ауруының өршу жағдайының байқалуына байланысты... | | Программа по формированию навыков безопасного поведения на дорогах... Дәреслек: Л. Н. Боголюбов, А. Ю лазебников. “Человек и общество”,-Казань. Тарих. 2000г |
 | Гу «отдел образования акимата города костаная» Тәрбие жұмысы және... Материалы виртуального семинара для заместителей директоров по воспитательной работе | | Министрліктерге, ведомстволарғы және қарамағындағы ұйымдарға Цель изучения курса: развитие исследовательской компетентности учащихся посредством освоения ими методов научного познания и умений... |
| Конденсаторлар, түрлері, жалғануы Білімділік: Конденсатормен таныстыру, оның электр сыйымдылығы қандай шарттарға тәуелді болатыны және оның түрлері, қолданылуы, жалғануы... | | Программа по формированию навыков безопасного поведения на дорогах... Планирование составлено на основе Федерального компонента государственного стандарта (основного) общего образования 2004 года по... |
| Модуль бойынша тапсырманың қысқаша сипаттамасы «Ғыліми бағыты» модулі студенттердің когнитивті дағды мен білімдерін қалыптастыруға бағытталған, сонымен қатар оларды кең пәнаралық... | | Тематическое планирование по истории России Класс Л. Г. «История России ХХ – начало XXI века», а также Примерной программы курса «Истории Татарстана». Первый концентр. ( Казань, Тарих,... |
| График профессионального обучения безработных граждан на 2008 год Ақтөбе қаласының тұрғындарын 2008-2010 жылдары жұмыспен қамту жүйесін жетілдіру жөніндегі 2008 жылғы 15 ақпандағы №541 шаралар жоспарымен... | | Рабочая программа по истории для V хi классов Галиахметовой Фидании Ахлулловны Федерального компонента государственного стандарта общего образования, Примерной программы среднего ( полного) общего образования... |
| Башкирский государственный университет сибайский институт (филиал) юридический факультет Сибай институтында хо7у7 факультетыны8 тарих б1леге студенттары тарафынан 1-се 32м 2-се семестр6а 0йр2не Студенттар дисциплина буйынса... | | Пояснительная записка рабочая программа составлена на основе Примерной... Дом печати, 2005 год, Всеобщая история/ Гомуми тарих, Алексашкина Л. Н., Москва, 2009 год, Солтанбеков Б. Ф., Иванов А. А., Галлямова... |
| Рабочая программа по истории создана на основе федерального компонента... И. М. Фокеева. Казань, «Тарих», 2003. Рабочая программа ориентирована на использование учебников «Новейшая история» Л. Н. Алексашкина.... |
